Bazı tahminler dünyada her yıl yaklaşık 2 milyon yeni kitap basıldığını söylüyor. Bu çok yüksek bir rakam. Tabii her yıl basılan bu yeni 2 milyon kitabın her biri bir klasik olamaz. Hatta bir uçta klasikler diğer uçta ise popüler ya da güncel içerikli kitapları düşünürsek bu yeni basılan kitapların büyük bir kısmı daha çok ikinci uca yakındır diye düşünüyorum. Bu tarz kitaplar çoğu zaman çok hızlı bir şekilde en çok satanlar listesine girip bir iki yıldan sonra da güncelliğini kaybedebiliyor. O nedenle de kitabın piyasaya çıkarılma tarihi başarıyı etkileyen önemli bir faktör oluyor. Örneğin Michelle Obama’nın anılarını yazdığı “Benim Hikayem” adlı kitabı Beyaz Saray’a veda etmelerinin hemen arkasından piyasaya sürülmüş ve büyük bir başarı yakalayarak haftalarca en çok satanlar listesinde kalmıştı. Ama her kitabın kaderi bu kadar parlak olmayabiliyor. Çok uzun bir süreç olan kitap yazma ve basma sonrasında planlanan bir kitabın basım tarihi bazen öngörülemeyen olaylara denk gelebiliyor.
Geçtiğimiz hafta İngiltere başbakanı Liz Truss'ın istifa ettiğini neredeyse duymayan kalmadı. Peki Liz Truss'ın istifasını verirken onun zirveye yükselişini konu alan bir kitabın basım aşamasında olduğunu biliyor muydunuz?
Piyasaya Aralık başında çıkması planlanan bu kitabın adı “Out of the Blue: The Inside Story of Liz Truss and Her Explosive Rise to Power” (Türkçe'ye yaklaşık şu şekilde çevirebiliriz “Beklenmedik Bir Anda: Liz Truss'ın Bilinmeyen Hikayesi ve Aniden Güce Yükselişi”). Politikacıların hayatlarını ve kariyerlerini konu alan kitaplar iyi satış rakamları yakalıyor olacak ki yazarlar yeni başbakan göreve gelir gelmez hiç vakit kaybetmeden böyle bir kitabı yazmaya girişmiş. Ancak kitabın konu aldığı politikacının 1,5 ay ile İngiltere tarihinin en kısa süre görevde kalan başbakanı olduğunu düşündüğümüzde kitabın başlığının “güce yükseliş"ten bahsetmesi oldukça ironik. Üstelik kitap daha basılmadan bu kişinin bulunduğu pozisyondan istifa etmiş olması da oldukça gülünç bir durum yaratmış. Ama bu kadar emeğin çöpe gitmemesi için kitabın yazarları kitaba son bir hayat öpücüğü mahiyetinde Liz Truss'ın görevden istifa edişini konu olan bir bölüm eklemeye karar vermişler. Kim bilir, belki bütün bunlara rağmen kitap yine çok satanlar listesine girmeyi başarır. ~n
(Bu arada her yıl ülke bazında kaç tane yeni kitabın basıldığını gösteren liste beni bir hayli şaşırttı. 127 ülke arasında Türkiye basılan yeni kitap sayısına göre 12. sırada yer alıyor. UNESCO'nun bir ülkede basılan yeni kitap sayısını yaşam standardı ve eğitimin önemli bir göstergesi olarak kabul ettiğini düşündüğümüzde Türkiye'nin 12. sırada olması gerçekten övünülecek bir durum. Yalnız bu sıralamayı gördükten sonra hemen aklıma gelen ikinci soru şu oldu: Kişi başı okunan ortalama kitap sayısı bakımından acaba neredeyiz? Tahmin edebileceğiniz gibi bu konuda sonlardayız. Bir yılda hiç kitap okumayanların oranı Türkiye'de yaklaşık %70. Bu da yeni bir soru doğurdu: Bu ülkede çoğu insan kitap okumuyorsa nasıl oluyor da bu kadar çok kitap basılıyor? Ve basılan bu kitaplara ne oluyor? Bu konuda bir düşünceniz varsa bize yazın).
